Vòng ngọc cẩm thạch là một loại trang sức có giá trị cao được ưa chuộng trong văn hóa người Á Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng. Cách đây hơn hàng ngàn năm, ngọc cẩm thạch là một loại trang sức đá quý vốn chỉ dành cho giới vua chúa, quý tộc mới được sử dụng. Chính vì vậy mà cho đến tận ngày nay, giá trị và nhu cầu của vòng ngọc cẩm thạch chưa bao giờ suy giảm.
Hiện nay, nhu cầu sử dụng trang sức tăng cao dẫn đến thị trường vòng ngọc cẩm thạch trở nên khan hiếm hơn trước. Thị trường cũng vì vậy mà xuất hiện đủ mọi loại vòng với giá cả, chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng. Thật giả lẫn lộn khó có thể phân biệt bằng mắt thường. Khách hàng cũng vì vậy mà khó lòng lựa chọn được cho mình một chiếc vòng nói chung hay vòng ngọc cẩm thạch có chất lượng tốt.
Trong bài viết này, Đá quý KAIA sẽ hướng dẫn các bạn cách lựa chọn. Định giá một chiếc vòng ngọc cẩm thạch, cũng như chỉ cho các bạn cách phân biệt thật giả và tránh mua phải hàng kém chất lượng.
Ý nghĩa & giá trị của vòng ngọc cẩm thạch
Theo lịch sử vua chúa thường mang bên mình trang sức bằng cẩm thạch. Khi chết đi thường chôn theo mình vàng bạc, châu báu và cẩm thạch. Điều này tượng trưng cho sự thịnh vượng, giàu có, quyền quý ở kiếp sau. Người ta sau này vì vậy mà cũng làm theo.
Khổng Tử – nhà triết gia vĩ đại của Trung Hoa. Ông được tôn là bậc thầy của muôn đời (vạn thế sư biểu). Ông ngọc cẩm thạch mang cái đức của người quân tử. Tinh khiết như bậc thánh hiền, nếu như có một báu vật đại diện cho thiên đường thì ngọc cẩm thạch. Có lẽ vậy mà ngọc cẩm thạch thường chế tác thành kiềng đeo tay hoặc miếng ngọc tròn bên trong có đục một lỗ giống như đồng xu, kiểu chế tác này giống hình chữ bi trong tiếng Hán, dịch nghĩa là thiên đường. Và từ cẩm thạch trong tiếng Hán cũng có nghĩa là thiên đường.
Trong văn hóa Trung Hoa, đặc biệt là HongKong. Quan niệm của niệm của người xưa cho rằng: Với những chủ nhân của chiếc vòng ngọc cẩm thạch. Họ sẽ nhận được nhiều vận may, tiền tài.
Ba tiêu chí quan trọng nhất khi chọn mua vòng ngọc cẩm thạch
Theo tiêu chuẩn đánh giá chất lượng vòng ngọc cẩm thạch của tổ chức (Viện đá quý Hoa Kỳ – Gemstone Institute of America) viết tắt là GIA. Cần nhớ 3 yếu tố quan trọng nhất là độ trong, màu sắc và kết cấu của chiếc vòng.
Độ trong của vòng ngọc cẩm thạch
Khi đánh giá chất lượng của một chiếc vòng ngọc cẩm thạch bất kỳ, điều đầu tiên và quan trọng nhất là độ trong của chiếc vòng. Chúng ta cần quan sát chúng dưới ánh sáng huỳnh quang.
Độ trong được phân ra làm 3 cấp độ khác nhau: Đục, bán trong, và trong mờ. Một chiếc vòng đạt độ trong xuốt là rất hiếm. Nếu có, thì giá trị của nó là cực kỳ lớn:
- Đục: đây là loại cẩm thạch có giá trị thấp nhất , chiếc vòng hoàn toàn không có độ trong.
- Bán trong: đây là loại có giá trị trung bình-cao, thường thấy trên thị trường dưới ánh đèn huỳnh quang chúng ta quan sát thấy vòng sáng bóng, mượt mà. Ánh sáng không thể xuyên thấu qua chiếc vòng cẩm thạch.
- Trong mờ: đây là loại có giá trị rất cao. Trong mờ nghĩa là chúng ta có thể nhìn xuyên thấu chiếc vòng ngọc cẩm thạch đó.
Cẩm thạch lý Lý là gì?
Ngay đầu tiên, khi nói về màu sắc của vòng ngọc cẩm thạch, nhiều người thường dùng từ “lý”. Đi hỏi những người gốc Hoa ở Chợ Lớn Sài Gòn, thì “lý” thực chất là từ tiếng Quảng, chỉ “màu xanh”. Nên khi người ta nói cẩm thạch lý cũng có nghĩa là cẩm thạch xanh, hay khi nói “chiếc vòng này xanh lý, nhiều lý” nghĩa là chiếc vòng này màu xanh, hoặc vòng trắng có pha nhiều màu xanh.
Vòng ngọc cẩm thạch màu xanh lục bảo là loại có giá trị cao nhất
Loại vòng cẩm thạch được ưa chuộng nhất hiên nay, cũng như có giá trị cao nhất là loại màu xanh lục bảo, giới chuyên gia về sản phẩm ngọc dùng từ “cẩm thạch hoàng đế” để chỉ màu sắc này. Loại này được ưa chuộng vì trong lịch sử Trung Hoa, các vị hoàng đế đều mang bên mình trang sức cẩm thạch màu xanh bảo lục bảo.
Tiếp theo là màu vàng – đỏ (hoặc xanh-vàng; hoặc xanh-đỏ). Loại cẩm thạch này ở Việt Nam người ta thường gọi chung là cẩm thạch huyết. Đây là loại màu sắc được giới quan lại và quý tộc xưa ưa thích vì chúng được cho là mang tới quyền lực và sự giàu có.
Các màu còn lại cũng có giá trị cao thấp khác nhau. Tùy vào sở thích cá nhân mà chọn lựa, nhưng riêng loại màu xám thường có giá trị thấp nhất.
Vòng Ngọc cẩm thạch kết cấu hài hòa
Sau khi quan sát độ trong và màu sắc của chiếc vòng ngọc cẩm thạch, chúng ta cần quan sát xem kết cấu của chiếc vòng có hài hòa, có cân đối hay không. Tức là sự kết hợp giữa độ trong, màu sắc trên bề mặt của chiếc vòng có hài hòa hay không, có bắt mắt hay không.
Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào sở thích của mỗi cá nhân. Có người thích theo xu hướng đậm, có người lại thích màu sắc nhạt nên tùy vào cảm nhận của mỗi người mà quyết định.
Ngoài ra, chúng ta cần quan sát và đánh giá phần chế tác sản phẩm. Xem bề mặt và phần cạnh của chiếc vòng ngọc cẩm thạch có được người thợ chế tác cân đối, tròn đều hay không. Chiếc vòng có bị nứt, vỡ, có khuyết điểm gì không.
Làm giả và xử lý vòng ngọc cẩm thạch
Vòng ngọc cẩm thạch giả
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều hình thức làm giả vòng cẩm thạch hết sức tinh vi khó có thể phát hiện bằng mắt thường. Hầu hết những sản phẩm làm giả bằng nhựa, thủy tinh hoặc sử dụng các loại đá gần giống với cẩm thạch như đá mã não, đá prehnite v.v…
Những sản phẩm này thường có giá rẻ hơn vòng cẩm thạch thật rất nhiều. Khi cầm lên thấy nhẹ tay, không cảm thấy mát tay. Dùng hai chiếc vòng gõ vào nhau không phát ra âm thanh tự nhiên của đá. Nếu dùng bật lửa đốt thấy có mùi khét hoặc cháy xám trên bề mặt.
Còn nhiều hình thức làm giả tinh vi hơn, với loại làm giả ở mức độ này. Muốn phân biệt cần sử dụng máy móc và thiết bị kiểm định chuyên nghiệp để xác định thật giả. Chúng ta nên tìm tới nhà cung cấp uy tín hoặc yêu cầu có giấy kiểm định.
Vòng cẩm thạch xử lý, nhuộm màu
Đây là loại vòng ngọc cẩm thạch có chất lượng thấp nhưng được xử lý bằng các phương pháp khoa học nhằm cải thiện chất lượng như xử lý nhiệt, hấp dầu, hàn và nhuộm màu.
Những sản phẩm này thường có mẫu mã rất đẹp và có giá thành vừa phải. Đối với người chưa có kinh nghiệm sẽ không thể phát hiện ra, nên tốt nhất chúng ta cũng nên tìm đến cửa hàng uy tín hoặc yêu cầu giấy kiểm định chứng minh đá tự nhiên chưa qua xử lý.